به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، طرح نهضت ملی مسکن طرحی است که در دولت سیزدهم به عنوان طرحی کلان با حمایت مجلس و تصویب قانون جهش تولید مسکن وارد فاز عملیاتی و اجرایی شد. دولت سیزدهم احداث ۴ میلیون واحد مسکونی طی ۴ سال دولت سیزدهم را به عنوان اصلی‌ترین سیاست خود در حوزه مسکن معرفی کرده است و برای اجرای آن راهکارهای مناسبی را در قانون از جمله راه‌اندازی صندوق ملی مسکن، افزایش تسهیلات متناسب با قیمت واحدهای مسکونی در نظر گرفته و برای اجرایی شدن آنها نیز اقداماتی را به انجام رسانده است.
جلسات شورای عالی مسکن به ریاست رییس‌جمهور تشکیل شده و رستم قاسمی به عنوان دبیر شورای‌عالی‌مسکن و سکاندار وزارت راه و شهرسازی تسهیل در شرایط ثبت‌نام و مشارکت تمامی متقاضیان فاقد مسکن را در برنامه مجموعه وزارت خود قرار داد و اجرای آن را از بخش‌های مختلف وزارتخانه تحت مسئولیت خود خواستار شد.
هم‌اکنون که بیش از ۴ ماه از ابلاغ قانون جهش تولید مسکن می‌گذرد، بیش از ۲ میلیون و ۳۸۷ هزار نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند. سامانه‌ای که با تلاش وزارت راه و شهرسازی به نشانی sama.mrud.ir یک ماه بعد از ابلاغ قانون توسط رییس‌جمهور، ثبت‌نام متقاضیان را آغاز کرد و متقاضیان واقعی مسکن فرصت یافتند تا با ثبت‌نام در آن نسبت به درخواست خود برای مسکن اقدام کنند.
وزارت راه و شهرسازی با تجربه‌ای که در شناسایی متقاضیان واقعی مسکن در طرح نهضت ملی مسکن کسب کرده بود شرایطی را برای ثبت‌نام متقاضیان تعریف کرد که این شرایط براساس ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن تعیین شد. این شرایط شامل تاهل، سرپرست خانوار بودن، حداقل سابقه ۵ سال سکونت در شهر موردتقاضا، عدم دریافت تسهیلات ساخت یا خرید مسکن از سیستم بانکی از ابتدای سال ۸۴ تاکنون، فاقد مالکیت خصوصی از سال ۸۴ و در نهایت عدم استفاده از امکانات دولتی از اول انقلاب در حوزه مسکن بود که دو شرط پایانی فرم ج متقاضیان را سبز می‌کند.
بتدریج و همزمان با پالایش‌هایی که انجام شد و بررسی در خصوص تسهیل در شرایط ثبت‌نام برای فاقدان مسکن و افرادی که دولت برای خانه‌دار کردن آنها عهده دار مسولیت بود، شرایط ثبت‌نام تسهیل‌گری شد و وزارت راه و شهرسازی در این اقدام مهم، نقشی تعیین کننده یافت و پیشنهادات خود را با ارایه به شورای عالی مسکن و تصویب در آن شورای عالی، مصوب کرد.
کاهش سابقه مالکیت از ۱۶ به ۵ سال
هم‌اکنون با تلاش‌های انجام شده، برخی از شروط ثبت‌نام، تسهیل شده است که این شروط تسهیل شده شامل کاهش سابقه مالکیت از ۱۶ سال به ۵ سال و امکان ثبت‌نام و مشارکت مردان مجرد بالای ۴۵ سال است. درخصوص تسهیل‌گری در دیگر شروط، ثبت‌نام مجردان بالای ۲۵ سال در حال نهایی شدن است.
از دیگر تسهیلگری‌های دولت سیزدهم افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن بوده است که در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در کلانشهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت ۴۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها ۳۵۰ میلیون تومان، در شهرهای کوچک ۳۰۰ میلیون تومان و در روستاها ۲۵۰ میلیون تومان مصوب شده است. این تسهیلات با تصویب در شورای پول‌و اعتبار توسط بانک مرکزی به بانک‌های عامل ابلاغ شد و بانک‌های عامل مکلف هستند تا ۲۰ درصد تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص بدهند. در این خصوص نیز وزارت راه و شهرسازی در همکاری با بانک مسکن و سایر بانک‌ها درصدد است تا با ایجاد اقساط پلکانی شرایط را برای افراد میان درآمدی برای پرداخت تسهیلات فراهم کند.
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در بخشی از تازه‌ترین اظهار نظر خود در خصوص بخش مسکن و تسهیل‌گری برای اجرای بهینه طرح نهضت ملی گفته است: نهضت ملی مسکن یا ساخت ۴ میلیون مسکن در دولت سیزدهم، نیاز و خواسته مردم و تعهد دولت است و با تصویب قانون جهش تولید مسکن، شاهد اتفاقات خوبی در کشور خواهیم بود. اکنون در ۸۰۰ شهر، مردم می‌توانند با ورود به سامانه در طرح ملی مسکن نامنویسی کنند، با افزایش شهرهایی که دسترسی سامانه برای آنها فراهم می‌شود، آمار ثبت‌نام کنندگان افزایش خواهد یافت.
عضو کابینه دولت سیزدهم همچنین با انتقاد از ضعف سیستم جامع اطلاعات در کشور و وجود داده‌ها به صورت جزیره‌ای تاکید کرد: برای اجرای قانون جهش تولید مسکن نیاز به زیرساخت‌های نرم‌افزاری از جمله سامانه‌‌های لازم برای ثبت‌نام و پالایش ثبت‌نام کنندگان داشتیم که به سرعت انجام شد.
قاسمی با اظهار اینکه به‌تازگی برای استفاده بیشتر مردم، سابقه سکونت که قبلا پالایشی برای ثبت‌نام‌کنندگان در اقدام ملی مسکن بود، اصلاح شد، افزود: اکنون کسانی که ۵ سال پیش صاحبخانه بوده‌اند اما پس از آن خانه نداشته‌اند، می‌توانند دوباره در سامانه نهضت ملی مسکن نامنویسی کنند.
وزیر راه‌وشهرسازی با بیان اینکه این مسئله باعث می‌شود که پالایش این دوره بسیار کوتاه شود و افراد زیادی بتوانند در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کنند، تاکید کرد: البته اطلاعات ثبت‌نامی‌های گذشته نهضت ملی مسکن را در این سامانه نیز داریم و آنها را با سیستم جدید پالایش می‌کنیم؛ بدین‌ترتیب بر اساس آخرین آمار، مجموع ثبت‌نام کنندگان قبلی اقدام ملی مسکن با متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن تاکنون حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر شده است.
قاسمی با اظهار اینکه ثبت‌نام این تعداد در سامانه ملی مسکن، آمار بسیار بالایی است، گفت: بر اساس آخرین آمار، تاکنون ۸۰۰ شهر توانسته‌اند در سامانه ثبت‌نام کنند و تعدادی از شهرها به دلایلی ثبت‌نام نکرده‌اند؛ با این حال ظرف یک ماه آینده مردم می‌توانند در همه شهرها برای مسکن ثبت‌نام کنند که این قابلیت آمار ثبت‌نام شدگان را بسیار افزایش خواهد داد.
یادآور می‌شود، بر اساس این قانون، زنان خودسرپرست مشروط به داشتن حداقل ۳۵ سال سن، معلولان جسمی و حرکتی با ۲۰ سال سن، می‌توانند در قانون جهش تولید مسکن (نهضت ملی مسکن) مشارکت داشته باشند. همچنین، قانون برای سرپرستان خانوار، محدودیت سنی نگذاشته است چرا که این افراد سرپرست خانوار تعریف می‌شوند و برای قانونگذار متاهل یا سرپرست خانوار بودن ملاک است. در عین حال، زنان و مردان سرپرست خانوار که به دلیل متارکه به صورت مجردی زندگی می‌کنند و سرپرست فرزندان خود هستند خانوار تلقی شده و بدون ملاک سن می‌توانند ثبت‌نام کنند.
بر اساس مصوبه تازه شورای‌عالی مسکن، مردان مجرد بالای ۴۵ سال سن و بیماران خاص با تاییدیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، امکان ثبت‌نام در نهضت ملی مسکن را دارند.
بنا بر اعلام معاونت مسکن و ساختمان، برای مهاجران از کلانشهرها، سابقه سکونت به یکسال تقلیل پیدا کرده است. بدین‌معنا اگر کسی ساکن کلانشهری بوده و در شهر دیگر، تقاضای مسکن دارد با حدود یکسال سابقه سکونت در همان شهر امکان ثبت‌نام در طرح نهضت ملی مسکن را دارد. همچنین برای کارکنان دولت و نیروهای نظامی و روحانیون بر اساس حکم اداری و یا بر اساس تشخیص حوزه‌های علمیه، سابقه سکونت ۵ ساله در طرح نهضت ملی مسکن مورد نیاز نیست. این افراد می‌توانند به جز تهران در سایر شهرهای کشور از این مزیت بهره‌مند شوند.